Wat heeft het gekost?

Financieel overzicht

6.1 Samenkracht en burgerparticipatie
Sociaal medische indicatie Wet kinderopvang (voordeel € 170.000)
De gemeente is wettelijk verplicht om een sociaal-medische indicatie (SMI) af te geven voor kinderopvang aan ouders met medische of sociale beperkingen, gecombineerd met de noodzaak om ontwikkelingsachterstanden van het kind te verminderen. In de afgelopen jaren steeg het aantal aanvragen aanzienlijk. In 2023 was een daling zichtbaar ten opzichte van de voorgaande jaren. In 2024 bleef het aantal aanvragen op hetzelfde niveau als in 2023, wat een financieel voordeel geeft van € 170.000.

Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen (POK) (voordeel € 50.000)
In de 2e tijdvakrapportage is vanuit de POK-middelen € 50.000 ter beschikking gesteld voor de najaarscampagne Sociaal Domein, het inkopen van een feedbacktool en het verkennen van een chatfunctie voor de website. De uitvoering van de najaarscampagne is gedekt binnen de reguliere middelen burgerparticipatie. Voor de onderdelen inkopen feedbacktool en het verkennen van een chatfunctie voor de website is meer voorbereidingstijd nodig en zijn geen kosten gemaakt in het jaar 2024.

Uitvoeringsbudget Participatie (voordeel € 54.000)
Door na het initiatiefvoorstel van de raad voor een jongerenplatform budget voor Jongeren van Amstelveen (JOVA) uit het jongerenwerk beschikbaar te stellen is het reguliere participatiebudget niet ingezet. Tevens is een lagere bijdrage overeengekomen voor het participatieplatform denkmee.amstelveen.nl en konden de stadsgesprekken die hebben plaatsgevonden uit andere budgetten worden bekostigd.

Lokaal werkbudget Oekraïne (voordeel € 1.115.000)
Voor de accommodatiekosten van hotels is € 5,75 miljoen beschikbaar gesteld uit het lokaal werkbudget. Door verhuizing van Oekraïners naar andere woonlocaties in Amstelveen zijn de hotelkosten lager dan verwacht.

De benodigde verwachte personele capaciteit voor de projecten aan de Maccabiadelaan en Kalkbranderij zijn als plankosten verwerkt in de grondexploitaties van deze projecten op programma 5. De aangevraagde € 135.000 voor personele capaciteit valt hierdoor vrij.

Het totale voordeel van afgerond € 1,1 miljoen blijft beschikbaar in het lokaal werkbudget Oekraïne voor aanvragen in 2025.

Mentale gezondheid / ggz (voordeel  € 115.000)
Enkele projecten van de ggz-agenda, zoals het haalbaarheidsonderzoek naar een time-out voorziening en een pilot op het gebied van wachtlijst overbrugging (begroot € 115.000) zijn vanwege langere voorbereidingstijd in de planning verschoven naar 2025.

Dementie (voordeel € 53.000)
De kosten voor de organisatie van activiteiten en campagne in het kader van het themajaar Dementie zijn lager uitgevallen. Daarnaast is er in 2024 nog weinig beroep gedaan op de nieuwe subsidieregeling Amstelveen Dementievriendelijk. In 2025 zal hier extra over gecommuniceerd worden naar potentiële aanvragers.

Inburgering en statushouders (nadeel lasten € 910.000 en voordeel baten € 840.000)
Via de specifieke uitkering voor inburgering had over de jaren 2022/2023 een schatting gemaakt moeten worden van nog te maken kosten (“lasten-baten stelsel”). De voorwaarden zijn verkeerd geïnterpreteerd en de werkelijke kosten zijn verantwoord volgens het “kasstelsel”. De vaststelling van de specifieke uitkering over 2022 is definitief. Voor het jaar 2023 kan en gaat Amstelveen bezwaar maken bij het Rijk. Het verschil tussen beide verantwoordingsstelsels bedraagt € 133.000. Voor dit bedrag is een voorziening getroffen voor het geval Amstelveen niet in het gelijk wordt gesteld.

Vaststelling subsidies voorgaande jaren (voordeel € 140.000)
Na de tweede tijdvak is een aantal subsidies vastgesteld uit voorgaande jaren. Dit betreft voornamelijk OGGZ-subsidie en bewonersinitiatieven.

Collectief vervoer (voordeel € 120.000)
Na onderzoek eind 2024 van de BTW-inrichting bleek dat de gemeente de BTW kan verrekenen met de belastingdienst. Voorwaarde was dat de eigen bijdrage voor het Wmo vervoer anders wordt verantwoord.  Naast het BTW voordeel leidt dit ook tot een verschuiving tussen baten en lasten.

Specifieke uitkering Integraal Zorgakkoord (SPUK IZA) (neutraal € 327.000)
De gemeente Amstelveen ontvangt van het rijk een Specifieke Uitkering (SPUK) voor de doelen van het Integraal Zorgakkoord (IZA). De gemeente Amstelveen besteedt deze middelen mede namens de Amstelland gemeenten en zorg- en welzijnspartners. In 2024 is een onderbesteding van € 327.000 op de SPUK IZA middelen. Circa de helft hiervan is te verklaren door niet bestede middelen in de Amstelland gemeenten voor het versterken van ontmoeten voor ouderen. Ook zijn plannen later in uitvoering gegaan doordat er nog geen zekerheid is over extra benodigde incidentele middelen voor de onderwerpen ouderen en mentale gezondheid, welke aangevraagd zijn bij het rijk en de zorgverzekeraar. Het ontplooien van regionale activiteiten met vele partners vraagt tijd en afstemming. Dit incidentele geld is snel vanuit het rijk gekomen, zonder de ruimte om uitgaven conform besteding over de jaren te spreiden.

6.2 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen
Wijkteams (voordeel € 149.000)
Het voordelig resultaat wordt onder andere veroorzaakt doordat de kosten voor de uitvoeringsagenda '(v)echtscheidingen 2024' voordeliger uitpakte. Alle interventies rondom het speerpunt (v)echtscheidingen zijn conform de uitvoeringsagenda uitgevoerd. Er is een minimale inzet geweest op Multisignaal in verband met aankomende wetswijziging regionale verwijsindex risicojongeren.

Kinderopvangtoeslagaffaire / KOT (neutraal met taakveld 6.3)
Op taakveld 6.3 is minder besteed aan KOT dan begroot. De hiermee samenhangende afrekening met het Rijk (via SiSa-regeling) wordt begroot op taakveld 6.2. Doordat minder is besteed aan KOT-gelden zijn de werkelijke Rijksinkomsten op dit taakveld eveneens lager (€ 158.000). Per saldo lopen de uitgaven en inkomsten voor de KOT nagenoeg neutraal. Het geringe verschil wordt veroorzaakt doordat in de SiSa-regeling wordt gewerkt met normbedragen.

6.3 Inkomensregelingen
Bijzondere bijstand en minimaregelingen (voordeel € 72.000)
Er is meer bijzondere bijstand verstrekt voor bijvoorbeeld verhuis- en inrichtingskosten. Dit betreft een lening die de inwoner binnen 36 maanden naar draagkracht moet terugbetalen (voordeel baten). Daarnaast zijn meer terugvorderingen vanwege het groot aantal verstrekkingen van de energietoeslag in 2023. Het blijkt dat deze verstrekking niet altijd terecht was toegekend waardoor bij enkele inwoners de energietoeslag is teruggevorderd.

Kinderopvangtoeslagaffaire / KOT (neutraal met taakveld 6.2)
Voor begeleiding van gedupeerden, uitvoering van kwijtschelding publieke schulden en uitvoering kwijtschelding gemeentelijke belastingen is minder besteed dan begroot (€ 166.000). Bij de start van de ondersteuning in 2023 was er vaker materiële ondersteuning nodig dan nu het geval is. Dit leidt tot lagere Rijksinkomsten via de SiSa-regeling van nagenoeg dezelfde omvang op taakveld 6.2.

6.4 Wsw en beschut werk
Wsw en beschut werk (voordeel € 106.000)
Er is een hogere uitstroom van Wsw’ers dan verwacht. De Rijksvergoeding voor de Wsw wordt berekend op het gemiddelde aantal standaard eenheden. Door een sterkere afname van het aantal Wsw’ers ontstaat een financieel voordeel dat ten goede komt aan de gemeente.

6.5 Arbeidsparticipatie
Arbeidsparticipatie (voordeel € 425.000)
In Amstelveen wordt re-integratie uitgevoerd met eigen middelen. Vervolgens wordt bekeken of er incidentele middelen zoals Europese (Europees Sociaal Fonds) of regionale middelen zijn die hiervoor kunnen worden aangevraagd. Hierdoor kan Amstelveen altijd inzetten wat nodig is, zonder afhankelijk te zijn van Europese subsidies of regionale middelen.

Het voordeel wordt onder andere verklaard door:

• Herverdeling over deelnemende gemeenten in de arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam van de ESF-subsidie over de periode  2017 – 2020 (voordeel € 66.000);
• Door de afrekening van een ESF-subsidie eind 2024 voor taaltrajecten over de periode 2021 – 2022 heeft Amstelveen incidenteel € 132.000 ontvangen;
• Om de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken heeft het ministerie van SZW het actieplan ‘Dichterbij dan je denkt’ ontwikkeld. Vanuit dit actieplan heeft Amstelveen incidenteel € 45.000 ontvangen;
• In de meicirculaire zijn extra middelen ontvangen van het Rijk ter grootte van € 88.000 Dit betreft een indexatie vanwege de loon- en prijsontwikkeling rondom participatie – beschut werk.

6.71a Hulp bij het huishouden (WMO)
Hulp bij het huishouden (voordeel € 180.000)
In 2024 zijn minder minuten hulp bij het huishouden geïndiceerd dan in 2023, terwijl het gemiddeld aantal inwoners dat gebruik maakt van Hulp bij de huishouding nagenoeg gelijk is gebleven. Door de uitkomsten van het kostprijsonderzoek naar de reële tarieven hulp bij het huishouden zijn de kosten lager dan bij de tweede tijdvak zijn ingeschat.  

6.71b Begeleiding (WMO)
Begeleiding (nadeel € 131.000)
Het nadeel wordt voornamelijk veroorzaakt doordat enkele duurdere pgb’s zijn verstrekt, waarbij huishoudens voor een afgebakende periode extra ondersteuning hebben gekregen. Daarnaast is er minder aan eigen bijdrage ontvangen dan begroot.

Jeugdhulp taakvelden 6.72d, 6.74b en 6.73c
Specialistische Jeugdhulp (voordeel € 563.000)
Netto is op de drie taakvelden van de jeugdhulp een voordeel ontstaan van € 563.000 ten opzichte van de tweede tijdvakrapportage.

De bijstelling is gedaan in verband met een verwachte verdere stijging van het aantal jeugdigen in jeugdhulp enerzijds en anderzijds vanwege een verwachte stijging van de kosten voor een kleiner aantal complexe en daarmee dure trajecten (o.a. bij apart gecontracteerde zorg- ook wel: betaalovereenkomsten, crisis en verblijf). Beiden stijgingen hebben plaatsgevonden. Het aantal jeugdigen is met circa 7% gestegen ten opzichte van 2023. Er zijn echter een aantal onderdelen lager uitgevallen. Het grootste voordeel is ontstaan op nog te verwachte declaraties uit 2023. Deze over 2023 verwachte declaraties zijn door aanbieders niet allemaal meer ingediend (voordeel € 400.000). Verder zijn enkele specifieke preventieve activiteiten en subsidies lager uitgevallen mede door personeelstekorten (o.a. voor ondersteuning op de buitenschoolse opvang en de inzet van praktijkondersteuners GGZ bij de huisarts (POH GGZ)).

Voor 2025 is er naast aandacht voor passende en noodzakelijke hulp ook veel en extra aandacht voor grip op de alsmaar stijgende uitgaven aan jeugdhulp en de inzet van de schaarse personeelscapaciteit in het veld.

6.82a Jeugdbescherming & 6.82b Jeugdreclassering
Jeugdbescherming & Jeugdreclassering (nadeel  € 103.000)
Zowel de jeugdbescherming als de jeugdreclassering worden uitgevoerd door de ge-certificeerde instellingen. Jeugdbescherming heeft een licht voordeel en jeugdreclassering een gering nadeel.  

In het begin van het jaar werd rekening gehouden met een stijging van de regiekosten voor de trajecten waarin jeugdigen onder toezicht of uit huis zijn geplaatst in verband met de onveiligheid. Dit had te maken met een landelijk doorgevoerde stijging van het tarief. Hierdoor moest de caseload van de professionals die de jeugdigen en gezinnen begeleiden omlaag worden gebracht gezien de al jarenlang veel te hoge werkdruk. Bij de perspectiefnota is het budget verhoogd. Parallel is een daling van het aantal gezinnen te zien die een traject nodig heeft waarna de begroting bij de tweede tijdvakrapportage naar beneden is bijgesteld. Het gaat om een daling van circa 15 gezinnen ten opzichte van het begin van het jaar op een totaal ongeveer 85 gezinnen (20 procent daling). Dit beeld speelt ook regionaal en landelijk. Een van de redenen hiervoor is dat gezinnen eerder worden geholpen, onder andere door de werkwijze Intensieve Hulp in Vrijwillig Traject vanuit het Sociaal Team. De daling is een positieve ontwikkeling, maar betekent wel een verzwaring van de problematiek voor de betrokken teams in de gemeente. Er wordt gekeken hoe de gezinnen en professionals beter kunnen worden ondersteund. Landelijk en regionaal wordt hieraan gewerkt vanuit het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming.

Specifiek wordt een stijging van het aantal jeugdigen met een jeugdreclasserings-maatregel geconstateerd en daarmee ook een toename van de kosten. Landelijk zat Amstelveen relatief laag qua aantal reclasseringsmaatregelen. Er is een analyse gedaan op de oorzaken en achtergronden van deze stijging. Er kwamen weinig opvallen-de of overeenkomende elementen uit naar voren. Wel is extra aandacht besteed aan een specifieke school en wijk die enigszins opvielen in de cijfers.